Caballero defende as entidades locais como principais impulsores dos coidados ás persoas vulnerables

Os gobernos locais, cidades e municipios, son os principais impulsores dos coidados e a atención ás persoas vulnerables, e para levar a cabo eses coidados da maneira máis eficaz, é preciso o consenso entre as administracións públicas e os diferentes axentes sociais. Así se puxo de manifesto esta mañá no transcurso da I Conferencia de Cidades que Coidan, un proxecto desenvolvido co traballo de máis de 100 organizacións e expertos e liderado pola FEMP e a Fundación Mémora, cuxos resultados, recollidos no Libro Branco Cidades que Coidan, foron presentados esta mañá na sede da FEMP no marco dun acto inaugurado pola Presidenta do Congreso dos Deputados, Meritxell, Batet; o Presidente da FEMP, Abel Caballero; o da Fundación Mémora, Santiago de Torres; e o Secretario de Estado de Dereitos Sociais, Ignacio Alvarez Peralta.

Meritxell Batet chamou a atención sobre a necesidade de recuperar nas cidades o valor de coidar. “Debemos recuperar o valor de coidar”, subliñou, porque se trata dun deber ético, social e comunitario. E sinalou que a pandemia e a necesidade de protexer dela ás persoas máis vulnerables, derivou nun agravamento desa vulnerabilidade porque “para protexelos illámolos máis”. Neste sentido, a presidenta do Congreso engadiu os coidados non son só unha acción privada -que con frecuencia recae nas mulleres-, senón que require unha acción pública, políticas específicas e respaldo social, e que son precisamente as cidades as que contan coa base para desenvolver un modelo de coidado con músculo.

O Presidente da FEMP, Abel Caballero, coincidiu nesta apreciación e puxo como exemplo o traballo social realizado polos concellos durante a pandemia para destacar que os gobernos locais “sabemos que somos os principais impulsores dos coidados e seguirémolo sendo”. O coidado, dixo Caballero, ten moitas vertentes, desde a estrutura urbanística das cidades, á ecoloxía, a conciencia social, a cultura… E defendeu que os “novos coidados teñen que ser máis, teñen que ser mellores, e teñen que recoñecer máis dereitos, e somos os Gobernos Locais os que temos que levalos a cabo”.

Para Caballero, “unha cidade digna é unha cidade que exerce os coidados aos que necesitan atención, e iso ten que centrar a nosa acción e o noso pensamento nunha cidade e unha sociedade cada vez máis complexas”. Ao seu xuízo, é preciso que o enfoque das cidades que coidan conte co enfoque de todas as administracións públicas, e avogou por unha relectura das competencias e unha reatribución dos recursos en materia social.

Na apertura da conferencia tamén participou o secretario de Estado de Dereitos Sociais, Ignacio Álvarez Peralta, que explicou que o Goberno traballa en tres grandes liñas para reforzar e avanzar no desenvolvemento dos coidados: en materia de pensións, a través da norma que recupera a actualización das pensións co IPC, no reforzamento do sistema de atención e dependencia nos PGE; e destinando unha parte dos Fondos europeos aos coidados de longa duración ou ao impulso de actuacións fronte á soidade non desexada.

“Imos cara a unha sociedade cada vez máis lonxeva, e as Administracións Públicas teñen que ser garante destes coidados, para que non recaian sempre sobre as familias, en especial, sobre as mulleres. É unha tarefa (…) que esixe a coordinación e o consenso entre as diferentes Administracións”, destacou o Secretario de Estado.

O presidente de Fundación Mémora, Santiago de Torres, coincidiu na importancia dese consenso e na necesidade de crear redes comunitarias locais e impulsar convenios interinstitucionais para dar entre todos unha resposta á soidade non desexada que afecta negativamente tanto á saúde como ao benestar das persoas maiores. De Torres apostou tamén por un novo modelo de atención que “implique e apele á responsabilidade compartida do conxunto da sociedade”.

Conferencia, debate e a visión dos Alcaldes sobre as Cidades que Coidan

O acto contou coa participación de persoas de recoñecido prestixio no ámbito dos coidados e a atención social. A catedrática emérita de Filosofía Moral e Política da UAB, Vitoria Camps, pronunciou a Conferencia “Tempo de Coidados”, que deu paso ao debate “Unha sociedade Coidadora”, no que participaron expertos dos ámbitos do envellecemento, o modelo sanitario, o modelo social, o voluntariado e o feminismo.

Unha mesa de municipios, coa participación dos Alcaldes de Logroño e Rivas, Pablo Fermoso de Mendoza e Pedro do Cura, e concelleiros e concelleiras de Madrid, Zaragoza e Getafe, completou o evento.

Carlos Daniel Casares, secretario xeral da FEMP, clausurou o acto lembrando que o coidado das persoas ha de facerse mediante políticas para os cidadáns e cos cidadáns; e en liña co defendido polo Presidente da Federación, lembrou que os Gobernos Locais precisan un marco competencial adecuado e un financiamento suficiente.

Libro Branco de Cidades que Coidan, “Cara a unha sociedade coidadora”

Co título “Unha sociedade Coidadora”, a publicación presentada compila as reflexións de máis de 100 expertos en 22 especialidades para orientar as políticas das cidades “cara a unha novo paradigma no que os coidados ocupen un lugar central”.

Tal e como recolle na súa introdución, o libro Branco de Cidades que Coidan, de algo máis de 350 páxinas, contén “unha proposta multidisciplinar para avanzar cara a unha sociedade coidadora que abandone o individualismo e pense no beneficio colectivo, baixo a premisa de que todos, nun momento ou outro das nosas vidas, podemos ser dependentes e requirir coidados. O coidado como deber cívico implica conxugar diversos elementos, como a súa retirada do ámbito tradicional e exclusivamente feminino, así como apostar polo seu recoñecemento e valoración de acordo co benestar que achega ao conxunto da sociedade, tanto desde o ámbito privado como na dimensión pública.”

Engade que “desde este punto de vista, o ámbito municipal pode ser un actor decisivo no camiño cara a unha sociedade coidadora. Como administración máis próxima ao cidadán, os concellos poden ser actores relevantes na detección e posta en marcha de redes cidadás de coidados, ademais de potenciar dinámicas participativas e políticas comunitarias activas, entre outros factores.”

O conselleiro delegado de Mémora, Juan Jesús Domingo Ramírez, foi o encargado de explicar os contidos e a relevancia da publicación